Η αξία του αυτοελέγχου
Τώρα ας εξετάσουμε το εύρος του όρου αυτοέλεγχος, όπως χρησιμοποιείται στη μέθοδο αυτή, περιγράφοντας τη γενική συμπεριφορά αυτού που τον διαθέτει. Το άτομο με καλά ανεπτυγμένο αυτοέλεγχο δεν κολλάει στο μίσος, τη ζήλια, τον φθόνο, τον φόβο, την εκδίκηση ή κάποιο παρόμοια ολέθριο συναίσθημα. Ένα άτομο με καλά ανεπτυγμένο αυτοέλεγχο δεν περιέρχεται σε έκσταση, ούτε γίνεται ακυβέρνητα ενθουσιώδες με κάτι ή κάποιον.
Η απληστία, ο εγωισμός και η αυταρέσκεια, πέρα από το όριο της ακριβούς αυτοανάλυσης και εκτίμησης των πραγματικών προσόντων σου, φανερώνουν έλλειψη αυτοελέγχου σε μία από τις πιο επικίνδυνες μορφές του. Η αυτοπεποίθηση είναι από τα σημαντικότερα συστατικά της επιτυχίας, αλλά όταν αναπτύσσεται πέρα από τα όρια της λογικής, γίνεται πολύ επικίνδυνη.
Η αυτοθυσία είναι επαινετή ιδιότητα, αλλά όταν φτάνει στα άκρα, γίνεται μία από τις πιο επικίνδυνες μορφές έλλειψης αυτοελέγχου.
Χρωστάς στον εαυτό σου να μην επιτρέπεις στα συναισθήματα να εξαρτήσουν την ευτυχία σου από άλλο άτομο. Η αγάπη παίζει ουσιαστικό ρόλο για την ευτυχία, αλλά το άτομο που αγαπά τόσο βαθιά, που η ευτυχία του τοποθετείται εξ ολοκλήρου στα χέρια του άλλου, μοιάζει με το αρνάκι που τρυπώνει στο λημέρι του «καλού, ευγενικού λύκου» και εκλιπαρεί να ξαπλώσει να κοιμηθεί, ή με το καναρίνι που επιμένει να παίξει με τα μουστάκια της γάτας.
Το άτομο με καλά ανεπτυγμένο αυτοέλεγχο δεν θα επιτρέψει στον εαυτό του να επηρεαστεί από τον κυνικό ή τον απαισιόδοξο, ούτε θα επιτρέψει σε άλλο άτομο να σκεφτεί για λογαριασμό του.
Το άτομο με καλά ανεπτυγμένο αυτοέλεγχο θα διεγείρει τη φαντασία και τον ενθουσιασμό του, ώσπου να παράγουν δράση, αλλά μετά θα την κοντρολάρει και δεν θα της επιτρέψει να τον κοντρολάρει αυτή.
Το άτομο με καλά ανεπτυγμένο αυτοέλεγχο, ποτέ, υπό καμία συνθήκη, δεν θα κακολογήσει άλλο άτομο, ούτε θα γυρέψει εκδίκηση για οποιαδήποτε αιτία.
Το άτομο με αυτοέλεγχο δεν θα μισήσει αυτούς που δεν συμφωνούν μαζί του. Απεναντίας, θα επιχειρήσει να κατανοήσει τον λόγο της διαφωνίας τους και θα κερδίσει από αυτό.
Τώρα φτάσαμε σε μια μορφή έλλειψης αυτοελέγχου, που προκαλεί περισσότερο κακό από όλες τις άλλες μορφές μαζί. Είναι η συνήθεια να σχηματίζεις γνώμη πριν μελετήσεις τα δεδομένα. Δεν θα αναλύσουμε λεπτομερώς τη συγκεκριμένη μορφή σε αυτό το μάθημα, επειδή καλύπτεται πλήρως στο Ενδέκατο Μάθημα περί ορθής σκέψης. Όμως, το αντικείμενο του αυτοελέγχου δεν μπορεί να καλυφθεί χωρίς τουλάχιστον μια λακωνική αναφορά σε αυτό το κοινό δεινό, στο οποίο λίγο-πολύ είμαστε όλοι εθισμένοι.
Κανένας δεν έχει δικαίωμα να σχηματίσει γνώμη που δεν βασίζεται είτε σε ό,τι πιστεύει ότι είναι δεδομένα είτε σε μια λογική υπόθεση. Παρ’ όλα αυτά, εάν παρατηρήσεις προσεκτικά τον εαυτό σου, θα τον τσακώσεις να σχηματίζει γνώμη βασισμένος σε τίποτα περισσότερο από την επιθυμία σου για κάτι που μπορεί να ισχύει ή μπορεί και όχι.
