Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΡΕΥΜΑΤΩΝ
Την επόμενη ημέρα ο Τέσλα κατευθύνθηκε χωρίς να χρονοτριβήσει στο εργαστήριο του Έντισον. Ο Τόμας Αλία Έντισον ήταν τότε ένας διάσημος εφευρέτης και ένας πετυχημένος επιχειρηματίας, ο οποίος αντιπροσώπευε για πολλούς το «Αμερικανικό Όνειρο» του 19ου αιώνα. Ο Έντισον ήταν άνθρωπος αρκετά έξυπνος και δραστήριος, που μπορούσε εύκολα να αντιληφθεί το οικονομικό όφελος πίσω από κάθε εφεύρεση που έκανε ο ίδιος και, κυρίως, οι δεκάδες κακοπληρωμένοι βοηθοί του. Συχνά αρεσκόταν να λέει ότι μπορούσε ν’ αντιληφθεί την αξία των δικών του εφευρετών από το ποσό των δολαρίων που έφερναν στην επιχείρηση του. Το καλοκαίρι του 1884 δεν ήταν ωστόσο μια καλή περίοδος για τον Έντισον, αλλά και γενικότερα για την αμερικανική και Δυτική οικονομία. Από το 1873 μέχρι και το 1896 τόσο η Δύση γενικότερα, όσο και η Αμερική ειδικότερα, γνώρισε πολλά υφεσιακά σοκ, σε σημείο ώστε όλη αυτή η περίοδος να χαρακτηριστεί από τους ιστορικούς ως η «Μεγάλη ύφεση». Εκτός από την οικονομική ύφεση που μάστιζε τη χώρα, συνέβαιναν στον Έντισον και διάφορες αποτυχίες. Την ίδια μέρα, που ο Τέσλα αποβιβάστηκε στη Νέα Υόρκη, τον πήρε στο τηλέφωνο ο διευθυντής της πλοιοκτήτριας εταιρείας του ατμόπλοιου Όρεγκον και τον ρώτησε ειρωνικά για το πότε σχεδίαζε να επισκευάσει τη γεννήτρια του σκάφους, που γι’ αυτό τον λόγο παρέμενε επί μέρες δεμένο στην προβλήτα του λιμανιού. Τι μπορούσε ωστόσο να κάνει γι’ αυτό ο Έντισον, εφόσον δεν διέθετε τον κατάλληλο ηλεκτρομηχανικό; Παρ’ όλα αυτά όμως για να ξεφύγει, υποσχέθηκε στον διευθυντή ότι θα έστελνε οπωσδήποτε έναν μηχανικό και μάλιστα εκείνο το απόγευμα. Μόλις κατέβασε το ακουστικό του ο Έντισον παρατήρησε μια μαυροντυμένη και λεπτοκαμωμένη φιγούρα να κάνει βόλτες μέσα στο εργαστήριο του και να κατευθύνεται προς αυτόν.
«Τι θέλετε κύριε;», ρώτησε τον ψηλό νέο, με τα διαπεραστικά μπλε μάτια, που στεκόταν μπροστά του. Τότε ο Τέσλα άρχισε να του λέει με προσεκτικά αγγλικά: «Έχω ένα γράμμα για σας από τον κύριο Μπάτσελορ». «Τον κύριο Μπάτσελορ…; Αα… τι δεν πάει καλά στο Παρίσι;», τον ρώτησε ο κυνικός Αμερικάνος εφευρέτης, που υποπτευόταν πάντα το χειρότερο. «Απ’ ότι γνωρίζω είναι όλα εντάξει», του απάντησε ο Τέσλα. « Ανοησίες! Στο Παρίσι τίποτε δεν πάει καλά…». Τότε ο Τέσλα του έδωσε τη συστατική επιστολή του Μπάτσελορ, η οποία τελείωνε με τη φράση: «Γνωρίζω δύο μεγάλους ανθρώπους. Ο ένας είστε εσείς και ο άλλος είναι αυτός ο νεαρός, που στέκεται μπροστά σας».
Μόλις τη διάβασε ο Έντισον κοίταξε προσεκτικά τον Τέσλα από την κορυφή ως τα νύχια. Χμ… αυτή είναι η συστατική επιστολή, σκέφτηκε και ρώτησε τον νεαρό Σέρβο για το τι ξέρει να κάνει. Ο Τέσλα, κατά τη διάρκεια του πολυήμερου ταξιδιού του στον Ατλαντικό, έκανε πολλές φορές εξάσκηση γι’ αυτή τη σκηνή, που την περίμενε με δικαιολογημένη αγωνία.
Για τον Τέσλα αυτή η συνάντηση ήταν ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα της μέχρι τότε ζωής του. Θαύμαζε υπερβολικά αυτόν τον άνθρωπο, που χωρίς καλές συνθήκες και χωρίς ιδιαίτερη μόρφωση κατόρθωσε να πετύχει τόσα πολλά και μάλιστα όσο ήταν ακόμη νέος. Ο ίδιος ο Τέσλα θεωρούσε ότι είχε ξοδέψει τα νιάτα του άσκοπα: «Έμαθα δέκα γλώσσες, ασχολήθηκα με τη λογοτεχνία και την τέχνη, πέρασα τα καλύτερά μου χρόνια διαβάζοντας ότι έπεφτε στα χέρια μου, από τo Philosophi Naturalis Principia Mathematica του Ισαάκ Νεύτωνα, ως το μυθιστόρημα του Πολ ντε Κοκ, και είχα την εντύπωση ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής μου ξοδεύτηκε άσκοπα». Έχοντας μπροστά του έναν ζωντανό θρύλο της ηλεκτροτεχνικής, έναν μεγάλο εφευρέτη και συνάμα έναν πρακτικό επιχειρηματία, ο Τέσλα άρχισε να εξηγεί τι είχε κάνει ως σήμερα στη Γαλλία και στη Γερμανία και, τελειώνοντας, του παρουσίασε την ιδέα του επαγωγικού κινητήρα εναλλασσόμενου ρεύματος, που βασιζόταν στο αντίστροφο μαγνητικό πεδίο.
«Αυτό είναι το νέο κύμα του μέλλοντος! Εκείνος που θα το τελειοποιήσει έξυπνα θα κερδίσει πολλά…», είπε τελειώνοντας ο ονειροπόλος Σέρβος μετανάστης.
«Στοπ», τον διέκοψε φανερά εκνευρισμένος ο Έντισον, «αυτές είναι ανοησίες! Αυτό που λέτε είναι επικίνδυνο. Εμείς εδώ στην Αμερική χρησιμοποιούμε μονοφασικό ρεύμα. Αυτό αρέσει στον κόσμο και μ’ αυτό θέλω και εγώ ν’ ασχολούμαι…». Είτε από στενοκεφαλιά και μικροσυμφέρον, είτε από έλλειψη διορατικότητας, ο Έντισον αδυνατούσε να δει το φωτεινό μέλλον της ηλεκτροτεχνικής που του παρουσίασε ο νεαρός Τέσλα. Απογοητευμένος από την εξέλιξη ο Τέσλα άρχισε να μαζεύει άφωνος τα σχέδια του για να φύγει… Ο Έντισον όμως, έχοντας αντιληφθεί τις σπάνιες ικανότητες και τη μεγαλοφυΐα του νεαρού Σέρβου με τα έξυπνα μάτια, τον σταμάτησε: «Σταθείτε! Ίσως όμως μπορώ να σας προσφέρω δουλειά. Μήπως θα μπορούσατε να επιδιορθώσετε τη γεννήτρια για τον ηλεκτροφωτισμό ενός πλοίου;»…
(Απόσπασμα από το βιβλίο Νίκολα Τέσλα, o προφήτης του 21ου αιώνα)