Πορευόμαστε στον τεχνολογικό 21ο αιώνα βυθιζόμενοι ασυναίσθητα σ’ έναν άνευ προηγουμένου «πληροφοριακό ευδαιμονισμό»: μια κατάσταση που αναμφίβολα θα έκανε τους Εγκυκλοπαιδιστές του 18ου αιώνα να παραληρούν από ευτυχία! Ωστόσο αυτή η εκπληκτική υπερπροσφορά πληροφοριών κάθε άλλο παρά ευτυχισμένους μας έχει κάνει. Δίχως να το πολυκαταλάβουμε, η πληροφορία από κώδικας επικοινωνίας, μετατράπηκε σε συλλογική τιμωρία. Μεταβλήθηκε σε μια νέα αόρατη απειλή, σε μια καινούργια μορφή ρύπανσης, η οποία απειλεί τον εγκέφαλο αλλά και την ψυχολογική μας ισορροπία. Βέβαια, η ευθύνη δεν πέφτει σ’ αυτήν καθε αυτήν την πληροφορία, αλλά κυρίως στο Infojunk (την πληροφοριακή σαβούρα): στα βουνά των άχρηστων πληροφοριών κάτω από τα οποία είμαστε κυριολεκτικά θαμμένοι.
Όλος αυτός ο πρωτοφανής καταιγισμός πληροφοριών, που αδυνατούμε να ελέγξουμε και να επεξεργαστούμε, έχει φέρει τον εγκέφαλο μας σε κατάσταση πανικού, οδηγώντας μας σταδιακά από την νευρικότητα στην παθητικότητα: απέναντι σ’ αυτόν τον τεράστιο πληροφοριακό όγκο, που μας κατακλύζει καθημερινά, τρομάζουμε κι αισθανόμαστε ανίκανοι ακόμη και να σκεφτούμε. Ποτέ άλλοτε τα πράγματα δεν ήταν χειρότερα, απ’ ό,τι σήμερα, την εποχή που η πληροφορία, αυτός ο άυλος πόρος, αγγίζει κάθε τομέα των δραστηριοτήτων μας με τρόπο άμεσο και κατανοητό. Δεν είναι περίεργο λοιπόν που όροι όπως «πληροφοριακή κόπωση», «πληροφοριονεύρωση», «υπερβολική δόση πληροφόρησης», «πληροφοριακή συμφόρηση» κ.ά. έχουν κάνει ήδη την εμφάνιση τους στο λεξιλόγιο μας. Παρούσα σε κάθε μας δραστηριότητα η Infojunk έχει γίνει ο νέος «δαίμονας», που απειλεί να μετατρέψει τη ζωή μας σε κόλαση!
Η ξέφρενη πληροφοριοποίηση των πάντων, η υπεραφθονία εικόνων, η «απευθείας μετάδοση» των γεγονότων, η συνεχής online σύνδεση, δημιουργεί έναν ωκεανό ακατέργαστων πληροφοριών που πλημμυρίζει την καθημερινότητά μας και μας πνίγει. Αυτά τα «σήματα», οι πληροφορίες που μας βομβαρδίζουν σήμερα από την τηλεόραση, τα κινητά τηλέφωνα, το διαδίκτυο και τον Τύπο είναι πολύ περισσότερα απ’ όσα μπορούμε να αφομοιώσουμε. Η περίσσεια πληροφοριών, αυτή η ακατάσχετη πληροφοριακή αφόδευση, διασπείρεται αδιάφορα και επιφανειακά προς όλες τις κατευθύνσεις ακολουθώντας τον «νόμο της μαρμελάδας»: όσο περισσότερο απλώνεται, τόσο πιο πολύ λεπταίνει, δηλαδή δεν παράγει γνώση.
Στη ρίζα του προβλήματος βρίσκεται το χάσμα της πληροφορικής επεξεργασίας. Παράγουμε πολλές περισσότερες πληροφορίες απ’ όσες μπορούμε να καταναλώσουμε. Υπάρχει δηλαδή μια μεγάλη διάσταση ανάμεσα στην παραγωγή ακατέργαστων πληροφοριών και την τελική επεξεργασία και «κατανάλωσή» τους… Αν θέλουμε να εντοπίσουμε την πραγματική ρίζα του προβλήματος τότε θα πρέπει να ερευνήσουμε ένα από τα μεγαλύτερα χάσματα που υπάρχουν στον σημερινό κόσμο. Όχι, δεν πρόκειται για εκείνο ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς, αλλά για το χάσμα της πληροφορικής επεξεργασίας. Υπάρχει δηλαδή μια μεγάλη διάσταση ανάμεσα στην παραγωγή ακατέργαστων πληροφοριών και στην τελική επεξεργασία και «κατανάλωση» τους. Ως γνωστόν ο «ποταμός» των πληροφοριών που παράγουμε διογκώνεται με το πέρασμα του χρόνου. Αυξάνουμε την παραγωγή των ακατέργαστων πληροφοριών με ρυθμό 10% ετησίως, ενώ τις καταναλώνουμε με ρυθμό μόλις 3%, πράγμα που σημαίνει ότι ένα αναξιοποίητο 7% περισσεύει ως άχρηστη πληροφορία (Infojunk).
Το διάστημα από το 1999 ως το 2014 η παραγωγή ακατέργαστων πληροφοριών άγγιξε το εκπληκτικό ποσοστό του 30-50% ανά έτος. Τα τελευταία 20 χρόνια η ανθρωπότητα παρήγαγε περισσότερες πληροφορίες απ’ όσες είχαν παραχθεί όλα τα προηγούμενα 5.000 χρόνια! Ένα 90% από τις πληροφορίες που παράγονται ετησίως θεωρούνται ήδη ξεπερασμένες και θα έχουν αξία μόνον για τους ιστορικούς του μέλλοντος: ένα υλικό που θα είναι δυνατόν να αξιοποιηθεί μόνο με τη χρήση κάποιων μελλοντικών υπερυπολογιστών ή Τεχνητής Νοημοσύνης (Α.Ι.).
Απόσπασμα από το βιβλίο του Γιώργου Στάμκου με τίτλο: Mind Control, Ελέγχουν τον νου μας;
