…Ώσπου κάποια στιγμή ήρθε το συνειδητό με ακρίβεια και σαφήνεια οριοθετημένο «αρκετά».
Μια λέξη που άλλαξε τη σχέση, ξεβόλεψε και χάλασε συνήθειες. Πίσω από τη μαγική λέξη «αρκετά» ο κάθε ευεργετηθείς, με μιας μετατρέπεται σε αχάριστο, που με άκομψο τρόπο σου αποκαλύπτει την πραγματικότητα που ίσως αρνείσαι τόσο καιρό να δεις. Μια πραγματικότητα που εκείνος έκρυβε κι εσύ δεχόσουν πίσω από την αδυναμία σου να σπάσεις τη στρεβλή ελαστική, χαλαρή οριοθέτησή σου.
Χωρίς ενσυναίσθηση και με απενεργοποιημένη συνείδηση ο αχάριστος συνήθως βρίσκει απίστευτες δικαιολογίες για να δικαιολογήσει τις πράξεις, τις παραλείψεις, τις αθετήσεις των υποσχέσεων και υποχρεώσεών του. Γίνεται τοξικός, εγωκεντρικός, παραπλανητικός, μονίμως γκρινιάρης και ανικανοποίητος. Ορισμένες φορές η συμπεριφορά του μπορεί να κρύβει ασάφεια, υπερευαισθησία, ευθυνοφοβία και έναν καμουφλαρισμένο τρόπο έκφρασης οργής, θυμού και δυσαρέσκειας. Αυτά τα τελευταία είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της παθητικής επιθετικότητας.
Για κάποιους, η αγνωμοσύνη ξεφεύγει από τα όρια μιας συμπεριφορικής στάσης με ιδιοτελή κίνητρα και φτάνει στα όρια της ασθένειας. Είναι, όμως, βέβαιο πως η αυτογνωσία και η ενδοσκόπηση θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον αγνώμονα και αχάριστο να βγει από την παγίδα της ευκολίας που τον δυσκολεύει σε κάθε σχέση, σε κάθε περιβάλλον δράσης, φιλικό, συγγενικό, επαγγελματικό, κοινωνικό.
Όπως κατάλαβες, πήρα το μάθημά μου και αποφάσισα να το αναδείξω, ως μια συνθήκη στην οποία και οι δύο πλευρές ευθύνονται εξίσου. Ο αγνώμονας απογοητεύει τον ευεργέτη του, αλλά με τη στάση του, του κάνει και ένα μεγάλο δώρο! Του μαθαίνει πώς θα πρέπει να διαχειρίζεται στο μέλλον παρόμοιες καταστάσεις και, πίσω από τα εύκολα χαμόγελα, να εντοπίζει άμεσα τα σημάδια της αχαριστίας που συνήθως κλιμακώνονται σε δύο φάσεις.
Στην πρώτη, ο αχάριστος παραλείπει το καθήκον της ειλικρινούς ευχαριστίας και φλομώνει τον ευεργέτη του με προσποιητή αγάπη, ενώ στη δεύτερη αμέσως μόλις ακούσει το «αρκετά» δείχνει ανοιχτά επιθετική έως και εχθρική στάση απέναντί του. Κατάλαβες γιατί συνέδεσα την επιθετική συμπεριφορά με την αχαριστία; Είναι γιατί την θεωρώ μεγάλο ελάττωμα και το επιθετικό στιλ του αχάριστου με ενοχλεί, αφού αναδεικνύει τα δικά μου ελαττώματα, τις δικές μου ευθύνες στη χάραξη ισχυρών και υγιών ορίων. Με πονάει πολύ αυτή η κατάσταση και πολύ θα ήθελα να βοηθήσω μέσα από αυτές τις αναφορές και άλλους σαν εμένα να δουν την σκοτεινή πλευρά της προσφοράς, που ποτέ δεν απέκτησε την αξία που της έπρεπε. Οπότε τι λες, δεν αξίζει ένα «ευχαριστώ» στους αχάριστους;
Ναι, τους αξίζει το πρώτο βραβείο, αρκεί να μην πέσουμε στην παγίδα να αλλάξουμε εμείς τον πυρήνα του χαρακτήρα μας, την αξία της προσφοράς, του δοσίματος, της καλοσύνης και του αυθεντικού νοιαξίματος. Αλλά με προσοχή, με σωστή οριοθέτηση και με μια τελευταία φράση ως τροφή για σκέψη, «ακόμα και ο φίλος, ο συγγενής, ο συνάδελφος, ο σύντροφος, μπορεί να σε προδώσει!»
Απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Χαρόπουλου “ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ”
