Ο φόβος αυτός είναι σχεδόν οικουμενικός, σαν τον φόβο της φτώχειας, και τα αποτελέσματά του είναι το ίδιο μοιραία για την προσωπική επίτευξη, κυρίως επειδή αυτός ο φόβος καταστρέφει την πρωτοβουλία και αποθαρρύνει τη χρήση της φαντασίας. Τα κύρια συμπτώματα του φόβου είναι τα εξής:
ΑΤΟΛΜΙΑ. Εν γένει εκφράζεται με νευρικότητα, διστακτικότητα στη συζήτηση και στη συνάντηση με αγνώστους, αδέξιες κινήσεις των χεριών και των μελών, μετακίνηση του βλέμματος.
ΕΛΛΕΙΨΗ ΝΗΦΑΛΙΟΤΗΤΑΣ. Εκφράζεται μέσω έλλειψης του ελέγχου της φωνής, νευρικότητα με την παρουσία των άλλων, κακή στάση σώματος, κακή μνήμη.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ. Έλλειψη αποφασιστικότητας, προσωπικής γοητείας και ικανότητας να εκφράζεται η γνώμη με σαφήνεια. Η συνήθεια να παρακάμπτεις θέματα, αντί να τα αντιμετωπίζεις μετωπικά. Να συμφωνείς με τους άλλους χωρίς να εξετάζεις προσεκτικά τη γνώμη τους.
ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΚΑΤΩΤΕΡΟΤΗΤΑΣ. Η συνήθεια να εκφράζεις αυτοέγκριση με λόγια και πράξεις, προκειμένου να καλύψεις το αίσθημα κατωτερότητας. Να χρησιμοποιείς μεγάλα λόγια για να εντυπωσιάσεις τους άλλους (συχνά χωρίς να ξέρεις την πραγματική σημασία των λέξεων). Να μιμείσαι το ντύσιμο, την ομιλία και τους τρόπους των άλλων. Να καυχιέσαι για φανταστικά επιτεύγματα. Αυτό μερικές φορές δίνει μια επίφαση αισθήματος ανωτερότητας.
ΣΠΑΤΑΛΗ. Η συνήθεια να ξοδεύεις πέρα από τις δυνατότητές σου.
ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ. Να αποτυγχάνεις να αρπάζεις τις ευκαιρίες για αυτοβελτίωση, να φοβάσαι να εκφράσεις τη γνώμη σου, να έχεις έλλειψη εμπιστοσύνης στις ιδέες άλλου, να υπεκφεύγεις σε ερωτήσεις που σου κάνουν ανώτεροι, να έχεις διστακτικότητα στον τρόπο και στην ομιλία, να εξαπατάς με λόγια και με πράξεις.
ΕΛΛΕΙΨΗ ΦΙΛΟΔΟΞΙΑΣ. Διανοητική και σωματική οκνηρία, έλλειψη επιβολής, βραδύτητα στη λήψη αποφάσεων, να είσαι ευεπηρέαστος από τους άλλους, να έχεις τη συνήθεια να επικρίνεις τους άλλους πίσω από την πλάτη τους και να τους κολακεύεις μπροστά τους, να αποδέχεσαι την ήττα αδιαμαρτύρητα, να παραιτείσαι από ένα εγχείρημα όταν σου πάνε κόντρα, καχυποψία προς τους άλλους χωρίς αιτία, έλλειψη τακτ στους τρόπους και στα λόγια, απροθυμία να αποδεχτείς την ευθύνη των σφαλμάτων σου.
(Απόσπασμα από το βιβλίο Σκέψου και Πλούτισε)