Υπάρχει μια λέξη, η κριτική, που το άκουσμά της τρομάζει τους περισσότερους ανθρώπους.
Τους κλειδώνει, τους κάνει να εγείρουν ισχυρές άμυνες, τους αποθαρρύνει. Στην περίπτωση δε, που ο κρινόμενος δεν έχει την ωριμότητα να δεχτεί μια αρνητική κριτική και την ικανότητα να διαχειριστεί τα συναισθήματά του, η κριτική μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στη διάλυση μιας σχέσης. Είναι πολύ συνηθισμένο για κάποιους να ασκούν μια εύκολη και ανέξοδη κριτική, αγνοώντας τις δικές τους αδυναμίες, χωρίς πολύ σκέψη, ακόμη και με την πρώτη. Άραγε, γιατί το κάνουν; Μήπως με αυτή την τακτική προσπαθούν να δημιουργήσουν μια ασπίδα ασφαλείας για τον εαυτό τους; Μήπως με το να κριτικάρουν αρνητικά τον άλλον, καλύπτουν κάποια δική τους ανεπάρκεια; Μήπως για πολλούς έχει γίνει τρόπος ζωής και μια συνήθεια που δεν κόβεται ιδιαίτερα εύκολα; Μήπως…
Αφήνω τις γενικές απορίες και έρχομαι να μοιραστώ μαζί σου, κάποιους πιο συγκεκριμένους προβληματισμούς μου.
Τι λες, πριν κρίνεις κάποιον δεν θα ήταν καλύτερα να γνωρίζεις έστω κάποια βασικά δεδομένα γύρω από την προσωπικότητά του; Μήπως και εσύ κρίνεις «εξ ιδίων τα αλλότρια», εκφράζεις δηλαδή κρίσεις ή απόψεις για τους άλλους έχοντας ως κριτήριο, ή μέτρο αξιολόγησης τον εαυτό σου; Και μετά από αυτές τις σκέψεις, πες μου μήπως τελικά είναι προτιμότερο να ενδυναμώσουμε την ενσυναίσθησή μας και να αντιληφθούμε πως το να αισθανόμαστε καλά με τον εαυτό μας είναι πολύ πιο σημαντικό από να το ασκούμε αρνητική κριτική στις ζωές των άλλων;
Πολλά τα αρχικά ερωτήματα, ας προσπαθήσουμε να τα δούμε μαζί και ποιος ξέρει, ίσως καταφέρουμε να τα απαντήσουμε.
Από τις βασικές αιτίες που οδηγούμαστε σε εσφαλμένες κρίσεις, είναι οι λανθασμένες τεχνικές ακρόασης. Είναι τα τυπικά λάθη πάνω στα οποία έχει χτιστεί το προσωπικό επικοινωνιακό στιλ μας και που καθορίζει την κανονικότητά μας. Θα μπορούσα να αναφερθώ σε μια μεγάλη γκάμα, θα μείνω όμως στα σημαντικότερα λάθη ακρόασης που μετατρέπουν σε δυσλειτουργική την καθημερινότητά μας. Ορισμένα από αυτά γίνονται ασυνείδητα, σίγουρα όμως τα αντιλαμβανόμαστε μέσα από την αντίδραση των συνομιλητών μας. Εκεί έρχεται η λανθασμένη εκτίμηση που θολώνει την κρίση, με τρόπο άκομψο και σίγουρα αναποτελεσματικό.
Έχουμε συμφωνήσει, νομίζω, πως η ακρόαση καθορίζει την ποιότητα της επικοινωνίας και η προσεκτική ακρόαση δημιουργεί υγιείς σχέσεις.
Απόσπασμα από το βιβλίο “Με την Πρώτη” του Νίκου Χαρόπουλου.
