Γιατί, όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι προσπαθούν να αλλάξουν συνήθειες και στο τέλος αποτυγχάνουν; Ουσιαστικά, πιστεύω ότι οι αλλαγές συνηθειών και συμπεριφορών είναι δύσκολες για τους εξής βασικούς λόγους:
α) Γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ως βασική πυρηνική πεποίθηση ότι: «Ο άνθρωπος δεν αλλάζει». Άρα, ασυνείδητα αυτο-υπονομεύουν την προσπάθειά τους για την επίτευξη οποιασδήποτε αλλαγής.
β) Οι περισσότεροι άνθρωποι προσπαθούν να πετύχουν αλλαγές στη ζωή τους αξιοποιώντας αποκλειστικά τη δύναμη της θέλησης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χάνουν σημαντικό χρόνο και να απογοητεύονται. Υποθέτουν ότι η αλλαγή που επιθυμούν είναι δύσκολη ή χρονοβόρα και έτσι εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Δεν κατανοούν ότι αυτό που χρειάζεται για να προκαλέσουν μία αλλαγή είναι μία αποτελεσματική στρατηγική.
γ) Γιατί δεν γνωρίζουν τον τρόπο να αλλάξουν. Έτσι, προσπαθώντας να προκαλέσουν την αλλαγή με τον ίδιο τρόπο ξανά και ξανά, δεν πετυχαίνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα και στο τέλος απογοητεύονται και εγκαταλείπουν. Άλλωστε, κάθε τι είναι δύσκολο μέχρι να βρεθεί ο τρόπος για να το πετύχεις. Μόλις βρεθεί ο τρόπος, παύει πλέον να είναι δύσκολο και είναι θέμα χρόνου να επιτύχεις το επιθυμητό αποτέλεσμα.
δ) Γιατί οι αποδυναμωτικές τους πεποιθήσεις δεν τους επιτρέπουν να αξιοποιήσουν τα μοναδικά τους ταλέντα, θέτοντας έτσι όρια για επίτευξη πολύ μεγάλων στόχων. Οι περισσότεροι έχουμε προγραμματιστεί από την παιδική μας ηλικία να ονειρευόμαστε «μικρά» πράγματα, να μην αναλαμβάνουμε ρίσκο και να φοβόμαστε την αποτυχία. Έχουμε υιοθετήσει πεποιθήσεις που υποβαθμίζουν την αξία μας και μειώνουν την αυτό-εικόνα μας.
ε) Γιατί έχουν εγκλωβιστεί μέσα σε μία ζώνη βολικότητας και άνεσης (comfort zone), συνδέοντας στο μυαλό τους κάθε πιθανή αλλαγή με πόνο. Έχοντας καθημερινά τις ίδιες συνήθειες και συμπεριφορές, νιώθουμε πολύ πιο άνετα να τις επαναλαμβάνουμε, παρά να τις αλλάξουμε. Τόσο το μυαλό, όσο και το σώμα μας, αντιστέκονται σε κάθε ουσιαστική αλλαγή.
στ) Γιατί η ανάγκη τους να ταιριάξουν, είναι μεγαλύτερη από την ανάγκη τους να ξεχωρίσουν. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν τόσο μεγάλη ανάγκη για αποδοχή από το κοινωνικό τους περιβάλλον, που τελικά προτιμούν να ταιριάξουν με αυτό, παρά να χαράξουν μία μοναχική πορεία. Δεν είναι λίγοι, αυτοί που πιστεύουν ότι η αλλαγή τους θα προκαλέσει πόνο σε αγαπημένα τους πρόσωπα.
ζ) Δεν πιστεύουν ότι μπορούν να προκαλέσουν οι ίδιοι την αλλαγή. Ουσιαστικά, δεν έχουν αναλάβει την ευθύνη της προσωπικής τους ευτυχίας. Αντίθετα, πιστεύουν ότι η αλλαγή μπορεί να επέλθει από κάποιον εξωτερικό παράγοντα (τον Θεό, την τύχη, τη μοίρα, την αλλαγή πολιτικού σκηνικού ή οικονομικών εξελίξεων, άλλων συγκυριών, κ.ο.κ.).
Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να σου δώσω μία σημαντική πληροφορία: Όλες οι πράξεις των ανθρώπων αποσκοπούν στο πώς θα αποφύγουν τον πόνο και πώς θα αποκτήσουν την ευχαρίστηση. Ο μοναδικός τρόπος για να αλλάξουμε συνήθειες και συμπεριφορές είναι να συνδέσουμε τις παλιές μας αποδυναμωτικές συμπεριφορές και συνήθειες με αφόρητο πόνο και ταυτόχρονα τις νέες με τεράστια ευχαρίστηση.
«Είμαστε οι συνήθειές μας»
«Είμαστε οι συνήθειές μας»
(Απόσπασμα από το βιβλίο Απόδραση από το Σπήλαιο)